ប្រវិត្តវិទ្យុ

វិទ្យុ(Radio)ដែលមាន
ពាក្យពេញថាជាRadiotelegraphy។
ហើយពាក្យRadioនេះគឺកើតមកពីភាសាឡាតាំងកាលពីដំបូងវាមានឈ្មោះថាWirelesstelegraphy។

រហូតដល់ក្នុងលោកEduard Branlyជាជនជាតិបារាំងបានហៅវិទ្យុថា Radio conductor។នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩០៧ប្រទេសបារាំងបានចាប់ផ្ដើមស្គាល់ពាក្យថាRadioនេះ។រហូតមកដល់ឆ្នាំ១៩១២ទាហានរបស់អាមេរិកកាំងបានប្រើប្រាស់វិទ្យុនេះក្នុងការទាក់ទងគ្នា។ក្រោយមកនៅក្នុងឆ្នាំ១៩២០គេចាប់ផ្ដើមហៅវិទ្យុជាសាធារណៈនៅអាមេរិក ទ្វីអឺរ៉ុបនិងនៅទ្វីបអាស៊ីផងដែរ។

លោកជូលីអូ ខាវឺរ៉ា បាវេរ៉ា បានបង្កើតវិទ្យុក្នុងប្រទេសអេស្បាញអំឡុងឆ្នាំ១៩០២។ គាត់ទទួលបានប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្មក្នុងប្រទេសអង់គ្លេស, អាឡឺម៉ង់, ប៊ែលជៀម និងប្រទេសអេស្បាញ។ អំឡុងខែឧសភាដល់ខែមិថុនា លោកខាវឺរ៉ា បានទទួលការអោយពរពីកងទ័ពអេស្បាញ, បានចូលរួមការប្រគល់ដំនែងនៃវិទ្យុទូរលេខរបស់លោកម៉ាខូនី នៅបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយរបស់ប្រទេសអង់គ្លេស, ហើយលោកបានអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដោយខ្លួនរបស់គាត់។ គាត់ចាប់ផ្ដើមសហការជាមួយលោកម៉ាខូនី ចំពោះដំណោះស្រាយនៃប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងឥតខ្សែ, ទទួលបានប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្មខ្លះៗនៅចុងឆ្នាំ១៨៩៩។ ក្នុងឆ្នាំ១៨៩៩ លោកខាវឺរ៉ា ដែលបានធ្វើការជាមួយលោកម៉ាខូនី និងជំនួយការរបស់គាត់ បានដោះស្រាយបញ្ហាលំបាកៗនៃទូរលេខឥតខ្សែ និងទទួលបានប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្មដំបូងក្នុងចុងឆ្នាំ១៨៩៩នោះ។ នៅថ្ងៃទី២២ ខែមីនា,១៩០២, លោកខាវឺរ៉ា បានរកឃើញម៉ាស៊ីនទូរលេខឥតខ្សែអេស្បាញ និងសាជីវកម្មទូរស័ព្ទ ហើយបានទិញសំរាប់សាជីវកម្មរបស់គាត់ ដែលគាត់ទទួលបានប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្មក្នុងប្រទេសអេស្បាញ, ប៊ែលជៀម, អាឡឺម៉ង់ និងប្រទេសអង់គ្លេស់។ គាត់បានបង្កើតវិទ្យុទី២ និងទី៣ក្នុងប្រវត្ដិសាស្រ្ដក្នុងពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ១៩០១-១៩០២ ដោយថែរក្សាការបញ្ជូនសាររវាងទីក្រុងតារីហ្វា និងគីអ៊ូតា សំរាប់តភ្ជាប់គ្នាពីរបីខែ ហើយរវាងទីក្រុងជីវៀ និងអាយប៊ីសា។ នេះគឺបន្ទាប់ពីម៉ាខូនីបានបង្កើតសេវាកម្មវិទ្យុទូរលេខរវាងប្រទេសកោះវ៉ាយ និងប្រទេសប៊ូនេម៉ាវស្ស ក្នុងឆ្នាំ១៨៩៨។ ដូចនេះលោកខាវឺរ៉ាទទួលបាននូវជោគជ័យក្នុងការងារក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែវិទ្យុទូរលេខរបស់គាត់បានបញ្ឈប់ភ្លាមៗ, មូលហេតុទាំងអស់នោះមិនទាន់ដឹងច្បាស់នៅឡើយទេ រហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនេះ។
អត្ថបទនេះដកស្រង់ចេញពី៖https://km.wikipedia.orghttps://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%9C%E1%9E%8F%E1%9F%92%E1%9E%8F%E1%9E%B7%E1%9E%9C%E1%9E%B7%E1%9E%91%E1%9F%92%E1%9E%99%E1%9E%BB